Robots en dochters
Let op: dit stuk bevat spoilers
Ergens
in de toekomst wordt een robot gebouwd. De robot is een jongetje en hij is
geprogrammeerd om van zijn moeder te houden - maar kan zijn moeder wel van hem
houden? Kan een mens liefde geven aan een robot?
Nee,
luidt het antwoord in Spielbergs A.I.
Artificial Intelligence (2001). En samenwonen gaat ook al niet echt lekker.
Het robotjongetje in kwestie wordt uiteindelijk weggestuurd en heeft vanaf dat
moment nog maar één wens, nog maar één doel in zijn eeuwigdurende schijnleven: terug
naar mama toe. Maar dan moet hij eerst een echt jongetje worden. Hoe deed
Pinokkio dat ook alweer? Simpel. De blauwe fee vervulde zijn wens.
Subiet
verandert de scifi-thriller in een avonturenfilm en gaat het robotkind op zoek
naar de blauwe fee. Hij vindt haar uiteindelijk onder water, in een overstroomd
Manhattan. Een echte fee is ze niet, slechts een standbeeld in een pretpark. Maar
de robot weet niet beter, hij vraagt haar of ze een echte jongen van hem wil
maken. En dan vraagt hij het nog eens. En nog eens. En nog eens. Zo herhaalt
hij zijn wens tot in de eeuwigheid, met een hartbrekend hoopvolle glimlach op
zijn schattige robotgezichtje.
Hier
had A.I. moeten natuurlijk moeten
eindigen, maar Spielberg deed liever een happy
end. De wens van het robotjongetje komt uit, sort of, en hij eindigt in de armen van zijn moeder. Of althans, de
illusie van zijn moeder. Is dit einde echt zoveel meer happy dan de eerdergenoemde scène met de blauwe fee? Ook in die
scène stelt het robotjongetje zich tevreden met een illusie: de illusie dat
zijn wens zal uitkomen.
Ineens
herinner ik me het interview dat RTL Boulevard laatst met Mitch Winehouse had,
de vader van de vorig jaar overleden Amy Winehouse. Hij vertelt dat hij nog eens
een sms'je gestuurd naar Amy's telefoon gestuurd heeft, ná haar overlijden. Hij
schreef: Wanneer kom je thuis?
Mitch
Winehouse is een nuchtere man, dat zie je. Maar ook nuchtere mannen doen een
wens als ze de blauwe fee tegenkomen, zolang die wens maar sterk genoeg is.
Rouw doet gekke dingen met je, verklaart Mitch Winehouse het zelf. Even, heel
even, gelooft hij dat zijn wens vervuld zal worden. Dat zijn dochter thuiskomt.
Of terugsms't: Ben iets later, zie je zo.
Het
sms'je van Mitch Winehouse aan zijn dode dochter zie ik weerspiegeld in het
robotjongetje dat met glimmende ogen aan de blauwe fee blijft vragen: Maak je
een echt jongetje van mij? Allebei hopen ze, tegen beter weten in en zonder
resultaat. Spielberg zag er geen happy
end in. Ik wel.
