25.12.11

Eindejaarslijst 2011













01. Drive / Nicolas Winding Refn
Hoofdpersonage Driver (een steengoede rol van Ryan Gosling, die dit jaar ook de show stal in Blue Valentine, Crazy Stupid Love en The Ides of March) mag dan ultiem cool zijn, de agressie die in hem schuilt is angstaanjagend. Het maakt deze instant cultklassieker even naargeestig als opwindend. Goeie rol van komiek Albert Brooks ook, die werd tegengecast als Joodse maffiabaas.

02. A Separation / Asghar Farhadi
Een klassieke tragedie met moderne suspense, en een film ook waarin geen scène, geen beeld, geen woord overbodig is. Asghar Farhadi bouwt zijn film zelfverzekerd op en trekt je stukje bij beetje het verhaal in, totdat er geen ontsnapping meer mogelijk is.

03. Black Swan / Darren Aronofsky
Hij ruikt naar ironie, deze thriller die melodrama, bodyhorror en een flinke dosis Repulsion verenigt. Maar juist het feit dat het bij de suggestie van ironie blijft, maakt Black Swan zo fascinerend.

04. Le Quattro Volte / Michelangelo Frammartino
Het traditionele leven op het Italiaanse platteland wordt verbeeld door achtereenvolgens een oude man, een geit en een boom te volgen. Geestig en ontroerend.

05. The Autobiography of Nicolae Ceausescu / Andrei Ujica
Drie uur lang archiefmateriaal van de Ceausescu'tjes, amper gemonteerd of anderszins bewerkt. Juist omdat de film zo gortdroog is komt-ie heel dichtbij de waarheid. Een lange zit voor de één, een onthutsende documentaire voor de ander. Wat mij betreft een van de beste documentaires ooit.

06. Black Venus / Abdellatif Kechiche
07. Attenberg / Athina Rachel Tsangari
08. Somewhere / Sofia Coppola
09. Bridesmaids / Paul Feig
10. Midnight in Paris / Woody Allen
11. The Trip / Michael Winterbottom
12. Submarine / Richard Ayoade
13. The Tree of Life / Terrence Malick
14. Hors Satan / Bruno Dumont
15. Tinker Tailor Soldier Spy / Tomas Alfredson
16. The Future / Miranda July
17. Carnage / Roman Polanski
18. The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn / Steven Spielberg
19. The Turin Horse / Béla Tarr
20. The Artist / Michel Hazanavicius
21. Jane Eyre / Cary Fukunaga
22. Rabbit Hole / John Cameron Mitchell
23. Animal Kingdom / David Michôd
24. Post Mortem / Pablo Larraín
25. Poetry / Chang-Dong Lee

24.12.11

Slagschaduw #7

 



















Trillend van de filmkoorts: al teveel gezien, te vaak en in doorwaakte nachten. Schaduwen op de muur. Flakkerende beelden in het achterhoofd. Af en toe haalt de cinefiele junk wel eens een beeld, een scène of zelfs een hele film door elkaar. Columnist Basje Boer doet het opzettelijk. Welke twee films doemen vannacht op in haar delirium?

7.
De vreemdeling

Een typische Amerikaanse suburb. De zon schijnt. De heggen zijn gesnoeid, het gras is pas gemaaid. In een van de voortuinen ligt een driewielertje, wat kleurrijk speelgoed.

Een auto houdt er halt voor de deur. Een vrouw stapt uit en loopt de tuin door naar het huis dat erachter ligt. Ding dong.

De vrouw die opendoet had haar niet verwacht, deze bekende uit een ver verleden. In een flits herinnert ze zich alles weer: het verraad, het leed, de woede. Ze weet waarom de vrouw hier is - sterker nog, ze gunt de vrouw haar wraak. Maar nu moet ze overleven. Kostte wat het kost, overleven.

De bezoekster stompt haar gastvrouw in het gezicht. Maar de vrouw is het vechten niet verleerd. Ze weet haar gast vast te grijpen en werpt haar tegen de kast. De glazen deurtjes versplinteren, terwijl ze de vrouw, weerloos op haar rug, in de hals schopt. De bezoeker weert de trap af, werpt de vrouw omver. De salontafel sneuvelt.


Beide vrouwen weten een wapen te grijpen, een mes. Nu is het een kwestie van niet knipperen, van niet toegeven, van je adem inhouden en hopen dat je sneller bent dan de ander. Buiten stopt een schoolbus. Een meisje stapt uit.


'Vermoord haar,' gilt de vrouw des huizes als haar dochter binnen is. 'Vermoord haar!' Het meisje kijkt bedachtzaam van de ene vrouw naar de andere. 'Luister naar mijn bevel! Ik heb je gemaakt!'


Dan komt het meisje in actie. Ze neemt een houten staak op, maar steekt er niet de vreemdeling mee, maar haar moeder. De staak gaat dwars door de vrouw heen en komt er aan de voorkant weer uit, met een orgaan aan de punt geregen. De moeder reikt er nog naar, alsof ze het terug in haar lichaam wil stoppen.

'Het spijt me,' zegt ze, en sterft.

Slagschaduw, december 2011 
Lees (en bekijk) het juiste antwoord op de website van Schokkend Nieuws

12.12.11

Inleiding over Woody Allen, deel 2

Een schlemiel, dat is de hoofdpersoon uit een Woody Allen-film steevast: een schlemiel, een al dan niet Joodse goeierd die geen benul heeft van waar hij nou eigenlijk mee bezig is. Hij is sympathiek maar heeft een keur aan neuroses. Hij is intellectueel maar ook aartsonzeker. Hij windt de meest aantrekkelijke vrouwen om zijn vinger maar die relaties weet hij altijd weer te verpesten. (Komt het niet door zijn onzekerheid dan toch zeker door zijn bindingsangst of zijn onvermogen om monogaam te zijn.) Hij is getalenteerd - meestal betreffende het schrijversvak - maar hij is nét niet briljant. En het is dat "nét niet" dat leidt tot frustratie, jaloezie - zelfs bedrog.

De schlemiel uit Everyone Says I Love You heet Joe Berlin, een rol van Allen zelf. Ja, ook Joe is schrijver. En ook Joe lukt het niet om een vrouw te houden. Het is net uit met zijn laatste verovering als hij een nieuwe vrouw ontmoet, de mooie - maar getrouwde - Von. Joe kan niet geloven dat een vrouw als Von voor hem zou vallen en dus wendt hij zich tot een smerige truc om haar te veroveren: hij doet zich voor als een ander. Daar hebben we 't al: bedrog!

In Woody Allens misdaaddrama's Crimes and Misdemeanors en het recente Match Point weten de hoofdpersonen met hun wandaad weg te komen. En dan hebben we het niet over een uit de hand gelopen versiertruc - nee, Allen liet ze ongestraft een moord plegen. Nu komt ook Joe Berlins bedrog niet uit maar onbestraft blijft het niet. Joe mag lijden onder het feit dat hij meer kans bij Von had gemaakt als hij gewoon zichzelf was gebleven.

De schlemiel uit Bullets over Broadway is David Shayne, een rol van John Cusack. Het zijn de roaring twenties en op Broadway viert niet alleen het theater hoogtij, ook de maffia beleeft er gouden tijden. David is, hoe kan het ook anders, een schrijver. Een toneelschrijver, in dit geval. Een behoorlijk pretentieuze toneelschrijver, om precies te zijn, één die beter is in het schrijven van eindeloze volzinnen dan in het oproepen van menselijke emoties. Het is een dilemma dat Woody Allen vaker inzet: hart versus hoofd, impuls versus intellect, beest versus beschaving. Maar David stuit op een oplossing. Hij pikt de teksten van een ander en doet ze af als de zijne. Bedrog: alweer!

Zoals Joe Berlin zich uit onzekerheid voordoet als een ander, zo zie ik ook in David Shaynes fraude een parabel voor Woody Allens twijfel. Ben ik wel goed genoeg? vraagt Allen zich af. Zijn mijn teksten het pretentieuze gewauwel van een intellectueel? Kon ik maar meer schrijven als een man van de straat, een idiot savant die schrijft over de meest basale van emoties, over dat wat er echt toe doet.

In Bullets over Broadway voert Allen een alter ego op dat inderdaad talentloos en pretentieus is. In het echt weten we natuurlijk wel beter. Allen is ongeëvenaard: als schrijver, als acteur, als filmmaker. Zelfs als klarinettist, schijnt.

De schlemiel uit Allens nieuwste film Midnight in Paris is Gil, een rol van Owen Wilson, die zo vaak neuroten speelt dat het hem geen moeite kost om een puike Woody Allen-imitatie ten beste te geven. Gil is - hoe raad u het zo? - een schrijver, om precies te zijn een commerciële scriptschrijver die de overstap naar de literatuur probeert te maken. En ook Gil bedriegt. Zelfbedrog, zou je het kunnen noemen, in de vorm van extreem escapisme. Vluchtend voor de realiteit van zijn moeizame carrière, zijn onaangename verloofde en diens conservatieve ouders, raakt Gil verstrikt in een fantasiewereld. Natuurlijk, Gil kan niet in die wereld blijven, de realiteit roept hem uiteindelijk terug. Maar zijn tijdelijke vlucht uit de werkelijkheid geeft hem wel nieuwe inzichten. Eindelijk hakt Gil eens wat knopen door, het zou tijd worden.

Bovendien, wat is er verkeerd aan om een romanticus te zijn?


Inleiding bij Everyone Says I Love You / Bullets over Broadway / Midnight in Paris
Filmtheater De Fabriek, december 2011

Eerder dit jaar gaf ik ook al een inleiding over Woody Allen, die lees je hier.

11.12.11

Top 5 Beste Genrefilms van 2011


Op de website van Schokkend Nieuws vind je mijn Top 5 van beste genrefilms van het afgelopen jaar, met motivatie. Op één staat Amer: 'Amer, die al sinds 2009 op festivals circuleert, maar pas in 2011 officieel in roulatie ging, zit dan wel bomvol referenties aan het gialllo-genre, maar staat met zijn unieke beeldtaal en letterlijk adembenemende audiotrack helemaal op eigen benen. De inhoud blijft weliswaar achter bij de vorm, maar Amer is zo eigenzinnig dat de film desalniettemin beklijft.'
Bekijk de rest van de Top 5 op schokkendnieuws.nl

2.12.11

Top 11 Beste Rollen van 2011


December is jaarslijstjesmaand. Op het blog van Subbacultcha sommen we het afgelopen jaar op in een Top 11. We bijten het spits af met mijn Top 11 Beste Rollen van 2011. Dit en meer op subbacultcha-blog.blogspot.com